شیوع و عوامل خطر مؤثر بر دیابت بارداری

فاطمه نظری رباطی^١، نرگس خانجانی^٢، نسرین طبسی نژاد^١، عصمت رضا بیگی داورانی^١، محبت محسنی^٣*

١. کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.

٢. دانشیار، گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.

٣. استادیار، گروه بهداشت عمومی و ارتقاء سلامت، مرکز تحقیقات مدل‌سازی در سلامت، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.

* نویسنده مسئول: کرمان، ابتدای جاده هفت باغ، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دانشکده بهداشت، گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

تلفن: ۳۱۳۱۵۰۹۴ -۰۳۴                        Email: mohabbat.mohseni@gmail.com

^چکیده:

مقدمه: با توجه به این که تشخیص دیرهنگام یا عدم تشخیص دیابت بارداری می‌تواند عوارض شدیدی بر مادر و جنین برجا گذارد و از سویی، در ایران اطلاعات مربوط به شیوع و عوامل خطرساز دیابت بارداری محدود می‌باشد، این مطالعه با هدف بررسی شیوع دیابت بارداری و عوامل خطر مؤثر بر آن در منطقه شهداد کرمان صورت گرفت.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی بر روی ۱۶۰ نفر از زنان زایمان کرده تحت پوشش مرکز بهداشتی- درمانی شهداد که از سال ۱۳۹۳ لغایت ۱۳۹۴ در این مرکز، پرونده بارداری تشکیل داده بودند، صورت گرفت. برای انجام این پژوهش از داده‌های موجود در پرونده بارداری زنان مذکور استفاده شد و زنان مورد مطالعه، به صورت سرشماری وارد پژوهش شدند. آزمون‌های آماری تحلیلی شامل آزمون تی مستقل، کای اسکوئر و رگرسیون لجستیک بودند. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۱۶ صورت گرفت.

یافته‌ها: شیوع دیابت بارداری در جمعیت زنان باردار مورد مطالعه، ١٢/٥ درصد بود. رابطه معنی‌داری بین سابقه مرده‌زایی (٠/٠٤=P)، سابقه فامیلی دیابت (۰۰۰۱ /۰>P) و نمایه توده بدنی بالا (٠/٠٠٣=P) با دیابت بارداری یافت شد. در بررسی پیامد بارداری بین نوع زایمان و دیابت بارداری ارتباطی یافت نشد (٠/٦=P)؛ اما وزن هنگام تولد در نوزادان مادران دیابتی به طور معنی‌داری بیشتر بود (٠/٠١=P).

بحث و نتیجه‌گیری: دیابت بارداری در منطقه شهداد کرمان از شیوع بالایی برخوردار است و سابقه مرده‌زایی بیشترین ارتباط را با دیابت بارداری نشان داد، از این رو غربالگری دیابت بارداری و توجه به عوامل خطر آن در این جامعه ضروری به نظر می‌رسد.

واژگان کلیدی: دیابت بارداری، شیوع، عوامل خطر، زنان باردار

ارجاع: نظری رباطی فاطمه، خانجانی نرگس، طبسی نژاد نسرین، رضا بیگی داورانی عصمت، محسنی محبت.  شیوع و عوامل مؤثر بر دیابت بارداری. مجله پژوهش­های سلامت محور ۱۳۹۵؛ ۲(۴): ۳۱۷-۳۰۷.