برون‌سپاری خدمات بیمارستانی: درس­های یک تجربه

    حسین جودکی^*۱، محمود حیدری^۲، بیژن گرایلی^۳

دریافت مقاله : ۱۴/۱۰/۹۳                                      ‌دریافت مقاله اصلاح شده : ۲۰/۰۲/ ۹۴                         پذیرش مقاله : ۱۰/۰۴/۹۴

 ۱. دکترا، گروه اقتصاد درمان و برنامه‌ریزی ، سازمان تأمین اجتماعی ، تهران، ایران

 ۲. کارشناس، مرکز طبی کودکان، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

 ۳. دانشجوی دکترا، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه تهران، تهران، ایران

  * نویسنده مسؤول: تهران، خیابان آزادی، پلاک 345، سازمان تأمین اجتماعی، معاونت درمان، گروه اقتصاد درمان و برنامه‌ریزی

                         تلفن:   09128070913                                         Email : hjoodaki@alumnus.tums.ac.ir

  مقدمه: با شروع اجرای برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در سال ۱۳۷۹، سیاست برون‌سپاری خدمات بیمارستانی به شکل گسترده‌ای استفاده شد. از سال ۱۳۸۴ به بعد رویه معکوسی آغاز شد. شرکت‌های خصوصی لغو قرارداد شدند و غالب کارگران آن­ها به استخدام وزارت بهداشت درآمدند. بدین ترتیب، سیاست برون‌سپاری به اهداف اولیه خود مبنی بر کوچک‌سازی ساختار نظام سلامت و بهبود کارایی دست پیدا نکرد. هدف پژوهش حاضر، بیان درس‌های این تجربه بود.

  روش بررسی: این مطالعه، یک مطالعه کیفی بود که داده‌های آن با بررسی اسناد (قراردادهای) بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران و همچنین مشاهده و انجام مصاحبه با ده نفر از افراد مطلع اعم از رؤساء و مدیران بیمارستان‌ها، کارشناسان ستادی، پیمانکاران و کارگران جمع‌آوری شد. داده‌ها از طریق روش‌ کیفی"تحلیل چهارچوب"، جمع‌بندی و تحلیل گردیدند.

  یافته­ ها: دلایل عدم موفقیت سیاست برون‌سپاری در چهار موضوع اصلی و هشت زیرموضوع به شرح زیر خلاصه گردیدند:

  ۱- دلایل مرتبط با کارفرما (بیمارستان): ضعف در طراحی، تنظیم و نظارت بر قراردادها و دخالت در امور اجرایی پیمانکار ۲- دلایل مرتبط با بخش خصوصی (پیمانکاران): ضعف توان مدیریتی و تخصصی و توجه به منافع کوتاه ‌مدت ۳- دلایل مرتبط با کارگران: اعتراضات کارگری ۴- دلایل مرتبط با فضای سیاست­گذاری: تفاوت بسیار زیاد شرایط کاری کارکنان رسمی و کارکنان شرکتی و مشکلات مربوط به مدیریت

  بحث و نتیجه‌گیری: عدم موفقیت سیاست برون‌سپاری به دلایلی برمی‌گردد که همه آن­ها کم و بیش معلول ضعف نظام مدیریت دولتی هستند. در واقع توان و کارایی بخش خصوصی هنگام ورود به بخش دولتی با قید محدودیت پتانسیل مدیریت دولتی مواجه می ‌ شود. برای کسب نتایج بهتر در برون‌سپاری، قبل از واگذاری فعالیت‌ها یا همزمان با آن باید به فکر تحول نظام مدیریت دولتی بود.

  واژگان کلیدی: برون ‌ سپاری، بخش خصوصی، خرید خدمت، عقد قرارداد، بیمارستان

   ارجاع: جودکی حسین‌، حیدری محمود ، گرایلی بیژن­ . برون‌سپاری خدمات بیمارستانی: درس­های یک تجربه . مجله پژوهش ­ های سلامت محور ۱۳۹۴؛ ۱(۱): ۲۳-۱۳.