بررسی تأثیر هزینه‌های عمومی و خصوصی سلامت بر فقر در کشورهای در حال توسعه 

جواد هراتی^۱، تورج هراتی خلیل آباد^۲،*، عزیز رضاپور^٣، جواد جوان نوقابی^٢ 

۱. استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

۲. دانشجوی دکترا، گروه اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.

٣. استادیار‌، گروه اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.

* نویسنده مسئول: تهران، خیابان ولیعصر، خیابان رشید یاسمی، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات علوم مدیریت و اقتصاد سلامت

تلفن: ۸۸۶۷۱۶۱۵-۰۲۱                                                         Email: Toorajharati@gmail.com     

چکیده:        

مقدمه: تحولات قرن بیست و یکم و به وجود آمدن شکاف توسعه یافتگی بین کشورها ، منجر شد مکاتب اقتصادی به مشکلات فقر و عوامل اثرگذار بر آن به عنوان پیامد توسعه نیافتگی توجه خاصی مبذول نمایند. سلامت و هزینه‌های مرتبط با آن از  ابزارهای برون برد دولت‌ها از معضل فقر محسوب می‌گردد.

روش بررسی: این مطالعه از نوع مطالعات اقتصادسنجی (پنل دیتا) برای ایران و ۳۰ کشور در حال توسعه  برای دوره زمانی ۱۳۹۱-۱۳۸۴ بود. به منظور تعیین اثر هزینه‌های سلامت بر نسبت سرشمار فقر، از آزمون‌های هاسمن و چاو به منظور انتخاب نوع تخمین مدل رگرسیونی با اثرات ثابت یا تصادفی استفاده گردید. تحلیل داده ها به کمک نرم افزار Eviews  نسخه  ۶ انجام شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که هزینه‌های سلامت تأثیر چشمگیرتری بر فقر داشتند به گونه‌ای که یک واحد افزایش در هزینه‌های عمومی و خصوصی سلامت به ترتیب سبب ٢/٩٣- کاهش و ١/١٩ واحد افزایش در نسبت سرشبمار فقر می‌شود. میزان دسترسی به تسهیلات بهداشتی و نرخ ثبت‌نام در مقطع ابتدایی به ترتیب با ضرایب٠/٨٣- و ٠/٣٤ تأثیر کمتری در مقایسه با هزینه‌های سلامت بر نسبت سرشمار فقر داشتند.

بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیرات چشمگیر بهداشت و آموزش بر بهبود وضعیت فقر، ضرورتاً کشورهای باید توجه بیشتری بر سیاست‌های تأمین مالی بخش سلامت و همچنین گسترش هرچه بیشتر تصدی‌گری دولت در تأمین مالی بخش سلامت به جای بخش خصوصی داشته باشند.

واژگان کلیدی: هزینه‌های عمومی سلامت، هزینه‌های خصوصی سلامت، نسبت سرشمار فقر

ارجاع: هراتی جواد‌، هراتی خلیل‌آباد تورج‌، رضاپور عزیز. بررسی تأثیر هزینه‌های عمومی و خصوصی سلامت بر فقر در کشورهای در حال توسعه: ۱۳۸۴-۱۳۹۱. مجله پژوهش‌های سلامت محور ۱۳۹۵؛ ۲(۴): ۳۵۴-۳۴۵.